PEPTİK ÜLSER
Mide ve duodenum (oniki parmak bağırsağı) ülserlerinin tamamına verilen isimdir. Peptik ülser, eskiden asit ile ilişkili (no asit-no ülser) bir hastalık iken, günümüzde artık infeksiyon ile ilişkili (no Helikobakter pilori( Hp) – no ülser) bir hastalık olarak kabul edilmektedir. Son 20 yıla kadar peptik ülser tedavisinde asit azaltıcı tedaviler uygulanırken; 1983 yılında Warren ve Marshall adlı araştırmacıların peptik ülser patogenezinde rol oynayan helikobakter pilori isimli mikrobu bulmaları sonucu, günümüzde Hp’ye yönelik tedaviler kullanılmaktadır. Hp eradikasyonu ülserin tamamen iyileşmesine, nüksünün ve komplikasyonlarının sıklığının azalmasına neden olmaktadır. Peptik ülser tedavisinde amaç; etkili, Hp ‘ yi yok eden, basit, güvenilir, iyi tolere edilebilen bir tedavi uygulamaktır.
.
1-Gastrik Ülser
Mide ülserlerinin yaklaşık %60 ı helikobakter pilori ile ilişkilidir. Hp negatif ise H2 reseptör antagonistleri yeterlidir. NSAID kullanımı varsa, tercihen PPI kullanılmalıdır. Ülser 2 cm’den büyükse, hasta yaşlı ve aterosklerotik ise, sigara içiyorsa, ülserin iyileşmesi daha yavaş tır. Ülser 2 haftada genelde iyileşir. İyileşme olmazsa, PPI dozu artırılır. Yine de iyileşme olmazsa, NSAID ve Hp gibi risk faktörü yoksa, ülser malign kabul edilip, biyopsi tekrarı ve cerrahi işlem planlanmalıdır.
2-Duodenal Ülser
Yaklaşık % 95 oranında H. Pilori ile ilişkilidir. Süt, potent bir asit sekretuvar ajandır. Özellikle gece sütünden kaçınılmalıdır. Ülserin iyileşmesinden sonra, yüksek riskli duodenal ülserli hastalar, idame antisekretuvar tedavi almalıdır.
Hp tanısı için bir çok test mevcuttur . Günümüzde Hp tanısı için midenin muhtelif yerlerinden en az 8-10 adet biopsi alınmalıdır. Hp eradikasyonu, peptik ülser tedavisi için oldukça önemlidir. Gastrik ülserde Hp eradikasyonu yapılırsa nüks oranı % 4 iken, Hp eradikasyonu yapılmayanlarda nüks oranı % 59’dur. Duodenal ülserde Hp eradikasyonu yapıldığında nüks oranı % 6 iken, Hp eradikasyonu yapılmayanlarda % 67 oranındadır. Tekrarlayan ülserlerde pH önemli olmayıp, Hp daha önemlidir. Tedaviye yanıt, bugün kullanılan modern kombinasyon tedavi yöntemleri ile, % 80-95 civarında Hp eradikasyonunda başarı elde edilmektedir.
Tedaviye yanıt, tedavi sonrası üre nefes testi veya HpsA testi ile konfirme edilmelidir. Tedaviye yanıtın olmaması durumunda, Helikobakter pylori enfeksiyonunda antibiyotiklere direnç, hastanın tedaviye uyumunun iyi olmaması (uyumsuzluk) gibi durumlar düşünülür. Üçlü tedavinin başarısız olması durumunda, PPI esaslı 4’lü direnç tedavileri uygulanır.
